بررسی انرژی مصرفی در زمانهای کاری آسانسور

باور عمومی این است که آسانسورها دستگاه های پر مصرفی هستند و بخش زیادی از هزینه برق ساختمانها به علت استفاده از آسانسورهاست. صرفنظر از صحت و سقم این باور، تحقیقات نشان می دهد آسانسورها پتانسیل زیادی برای کاهش مصرف دارند.

بررسی مصرف انرژی آسانسور در دو بخش  زمان آماده به کار(Standby Time) و زمان در حال حرکت (Time  Running)

زمان کاری آسانسور به دو بخش تقسیم می شود، “زمان آماده به کار” (Standby Time) و “زمان در حال حرکت ” (Time  Running). آسانسور در تمامی زمانها در حال مصرف انرژی است. شاید اولین نکته ای که در رابطه با کاهش مصرف به ذهن خطور کند بکارگیری روشهایی برای کاهش مصرف در زمان ” حرکت” باشد. اما قضیه وقتی جالب می شود که به تحقیقات، بررسیها و نتایج اندازه گیریها در سایتهای مختلف توجه شود. تحقیقات نشان میدهد بیش از 80% کل انرژی آسانسورهای مسکونی کوچک و متوسط در حالت “آماده به کار” مصرف می شود! هرچند مقدار توان مورد نیاز حالت “آماده به کار” بسیار کمتر از توان مصرفی در حرکت است، اما طولانی بودن این زمان نسبت به زمان حرکت باعث مصرف انرژی بالاتری می شود. هرچقدر از آسانسور کمتر استفاده شود، نسبت انرژی در زمان “آماده به کار” به زمان” حرکت” بیشتر می شود. لذا لزوم بررسی و کاهش مصرف  حالت”آماده به کار” بر زمان ” حرکت”  ارجحیت دارد.  به عنوان مثال برای یک آسانسور ساختمان مسکونی کوچک با فرض بهره گیری از جدیدترین تکنولوژیها و راندمان حداکثری که منجر به 30% کاهش مصرف  حالت ” حرکت” می شود تنها حدود 6% در مصرف کل تاثیر خواهد داشت. در صورتی که اگر همین مقدار صرفه جویی (30%) در زمان “آماده به کار” رخ دهد حدود 24% صرفه جویی در انرژی کل حاصل می شود.

VDI 4707 یک راهنما برای روش اندازه گیری مصرف انرژی آسانسور و کلاس بندی آن است. بر مبنای این راهنما آسانسورها از نظر میزان مصرف مطابق جدول 1، به 5 دسته تقسیم می شوند. همانطور که از این جدول مشخص است یک آسانسور مدت زمان زیادی را در حالت “آماده به کار” به سر خواهد برد. این زمان برای آسانسورهای مسکونی کوچک و متوسط بسیار چشمگیر است.

جدول1: دسته بندی آسانسورها بر اساس دفعات استفاده و کاربرد مطابق با VDI 4707

5	4	3	2	1	دسته
خیلی زیاد	زیاد	متوسط	کم	خیلی کم	دفعات استفاده
بیش از 4.5 ساعت	بیش از 2 و کمتر از 4.5 ساعت	بیش از 1 و کمتر از 2 ساعت	بیش از 0.3 و کمتر از 1 ساعت	کمتر از 0.3 ساعت در روز	میانگین زمان کار (ساعت در روز)
18 ساعت	21 ساعت	22.5 ساعت	23.5 ساعت	23.8 ساعت	میانگین زمان آماده به کار
ادارات با بیش از 100 متر ارتفاع – بیمارستانهای بزرگ	مجتمع مسکونی و ادارات با بیش از 50 طبقه –هتلهای مرتفع – بیمارستانهای کوچک و متوسط	مجتمع مسکونی بین 20 تا 50 طبقه – هتل و ادارات متوسط	مسکونی تا 20 طبقه- ادارات کوچک بین 2 تا 5 طبقه – هتلهای کوچک	مسکونی تا 6 طبقه- ادارات کوچک	نوع ساختمان و کاربرد

 

در این مقاله به بررسی برخی از تحقیقات انجام شده در رابطه با میزان مصرف انرژی در آسانسورهای نمونه پرداخته می شود. همچنین راهکارهایی جهت کاهش مصرف انرژی ارایه می گردد. 

بخش اول: بررسی تحقیقات انجام شده

تحقیقات متعددی در رابطه با میزان مصرف انرژی آسانسورها انجام شده است. در ادامه نتایج حاصل از 4 تحقیق نمونه بیان شده است.

تا سال 2012 بیش از11200000 آسانسور در جهان و 5300000 آسانسور در اروپا نصب شده است.

حدود یک سوم  کل انرژی مصرفی جامعه در بخشهای مسکونی و خدماتی مخصوصا ساختمانها مصرف می شود. بین 3% تا 8% کل انرژی مصرفی در ساختمان مربوط به آسانسورهاست. بسته به نوع آسانسور و کاربری آن، مصرف انرژی در حالت “آماده به کار”  می تواند تا حدود 80% کل انرژی مصرفی باشد. با به کارگیری روش های مدرن، می توان  تا بیش از 65% در مصرف انرژی صرفه جویی کرد.

تحقیق شماره 1:

در یک تحقیق 81 دستگاه آسانسور نمونه در کشورهای  آلمان، ایتالیا، هلند و پرتغال مورد بررسی قرار گرفته است. نحوه توزیع این آسانسورها در کشورهای مختلف و نوع کاربرد آنها مطابق با شکل 1 است.

شکل 1: نحوه توزیع و کاربرد آسانسورهای بررسی شده

انرژی مصرفی 40 دستگاه از این آسانسورها در یک سیکل کاری مطابق با شکل 2 است.

شکل 2: انرژی مصرفی در یک سیکل کاری

همچنین نسبت انرژی مصرفی در حالت “آماده به کار” و  ” حرکت” برای این آسانسورها در شکل 3 نشان داده شده است.

همانطور که در شکلهای 2 و 3 دیده می شود، معمولا با کم شدن مصرف انرژی آسانسور در یک سیکل کاری و استفاده کمتر از آن ، مصرف (اتلاف) انرژی در حالت “آماده به کار” نسبت به حالت ” حرکت”  بیشتر می شود.این بدان معناست که نسبت مصرف انرژی در حالت “آماده به کار” برای آسانسورهای کوچک با دفعات استارت کم در مقایسه با آسانسورهای بزرگ و پر استفاده بیشتر است. به عنوان نمونه آسانسور DE-Lift1 را در نظر بگیرید. این آسانسور برای یک سیکل کاری حدود 45Wh انرژی مصرف می کند و 88% کل انرژی مصرفی آن در حالت “آماده به کار” مصرف می شود. آسانسور PL-Lift 9 به عنوان یک آسانسور بسیار بزرگ برای هر سیکل کاری بیش از 350Wh انرژی مصرف می کند و حدود 45% کل انرژی آن در حالت “آماده به کار” مصرف می شود.

با بررسی سایتهای نمونه مشخص شده که بین 11 تا 95 درصد کل مصرف انرژی آسانسور در زمان “آماده به کار” مصرف می شود. تفاوتها در میزان انرژی مصرفی این حالت مربوط به الگوی استفاده است. منظور از الگوی استفاده، تعداد دفعات استفاده از آسانسور، تعداد طبقات، ارتفاع چاه و نوع کاربری ساختمان است. انرژی مصرفی در حالت “آماده به کار” مخصوصا در ساختمانهای مسکونی با مدت زمان “آماده به کار” طولانی چشمگیرتر است.

کل انرژی مصرفی آسانسورها در اروپا تا سال 2010 حدود 18.4TWh تخمین زده شده است، که 6.7TWh  در بخش مسکونی،10.9TWh  در بخش خدماتی و 810GWh آن در بخش صنعتی مصرف می شود.

مطابق شکل 4، بطور میانگین برای آسانسورهای مسکونی حدود  68% انرژی کل و برای سایر آسانسورها (هتل، بیمارستان ، شرکت و …) حدود 52% انرژی کل در حالت “آماده به کار”  مصرف می شود.

شکل 4: درصد انرژی مصرفی در حالت Standby , Running  (تخمین)

سناریوهای ممکن برای کاهش مصرف انرژی به دو دسته تقسیم می شوند:

1-BAT (Best Available Technology) : استفاده از بهترین تجهیزات و تکنولوژی های موجود که از لحاظ اقتصادی نیز به صرفه هستند و در خط تولید شرکتهای تولید کننده قرار دارند.

2- BNAT (Best but Not Available Technology) : استفاده از جدید ترین تکنولوژی ها و تجهیزات که البته از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیستند و در حال حاضر در بخش های R&D شرکتها یافت می شوند و هنوز به تولید انبوه نرسیده اند.

با بکار گیری سناریوهای فوق نتایج زیر تخمین زده می شود:

BAT: 10TWh قابل صرفه جویی و 4400000 تن کاهش CO2

BNAT : 12TWh قابل صرفه جویی و 5500000 تن کاهش CO2

در مجموع حدود 65% در مصرف انرژی صرفه جویی خواهد شد. که حدود 80 درصد آن مربوط به کاهش مصرف در زمان “آماده به کار” است.

نتایج حاصل از بکارگیری BAT , BNAT را در کلیه آسانسورهای موجود در اروپا  بصورت شکل 5 تخمین زده می شود.

شکل 5: تاثیر بکارگیری BAT , BNAT در کلیه آسانسورهای اروپا

همانطور که از شکل 5 مشخص است بکارگیری BNAT نسبت به BAT تفاوت زیادی در مصرف انرژی “در حال حرکت” ایجاد نمی کند. اما مصرف انرژی “آماده به کار” را به میزان 1/5 کاهش می دهد. این در حالی است که بکارگیری BAT نسبت به سیستم های موجود حدود 1/4 کاهش مصرف را به دنبال خواهد داشت..

در هر دو سناریو، استفاده از لامپهای LED نقش بسیار مهمی در کاهش مصرف دارد.

 

تحقیق شماره 2:

این تحقیق که در سال 2005 بر روی 33 دستگاه آسانسور در سوییس انجام شده است بیان می کند حدود 150000 آسانسور نصب شده در این کشور وجود دارد که  0.5% از کل انرژی این کشور را مصرف می کنند.

جدول2 میزان مصرف چند آسانسور نمونه را نشان می دهد.

 

جدول 2: بررسی چند آسانسور نمونه

نوع ساختمان	ظرفیت (Kg)	تعداد توقف	تعداد استارت در سال	انرژی مصرفی سالانه (KWh)	% حالت Standby
آپارتمان کوچک	630	6	40000	950	83%
اداره ، آپارتمان متوسط	1000	8	200000	4350	40%
اداره بزرگ، بیمارستان	2000	12	700000	17700	25%

 

همچنین شکل 6 مصرف انرژی سالانه 33 آسانسور مورد بررسی را بر حسب تعداد استارت سالانه نشان می دهد.

شکل 7 درصد انرژی مصرفی در حالت “آماده به کار” این آسانسورها را با ذکر نوع کاربرد آن نشان می دهد.

شکل 6: انرژی مصرفی سالانه و نمایش تعداد استارت سالانه آسانسورهای مورد بررسی (تعداد استارت * 1000)

شکل 7: درصد انرژی مصرفی در حالت Standby آسانسورهای مورد بررسی

بررسی شکلهای فوق نتایجی مشابه با تحقیق قبلی ارائه می دهد. همچنین نشان می دهد اتلاف انرژی در حالت “آماده به کار” غالبا بیش از 60% انرژی کل مصرفی سیستم است.

تحقیق شماره 3:

تحقیق دیگری که در سال 2012 در انگلستان انجام شده است بیان می دارد که یک سوم انرژی تولیدی در ساختمانها مصرف می شود.

هر چند آسانسورها  بزرگترین مصرف کننده انرژی نیستند، اما پتانسسیل بالایی برای صرفه جویی دارند. در این خصوص استفاده از درایوهای Regenerative سهم زیادی در کاهش مصرف انرژی حالت ” حرکت” دارند.

محاسبات نشان می دهد میزان کاهش CO2 با استفاده از درایوهای Regenerative در انگلستان معادل CO2 تولیدی 100000  اتومبیل است.

استفاده از درایوهای Regenerative برای ساختمانهای کوچک با سرعت و دفعات استفاده کم، مقرون به صرفه نیست. استفاده از درایوهای Regenerative در مقایسه با درایوهای معمولی سبب کاهش مصرف انرژی بین 25% تا 35% می شود. مصرف انرژی آسانسور در یک ساختمان اداری متوسط تا 15% کل انرژی مصرفی آن ساختمان است. تخمین زده می شود بیش از 20% انرژی ماکزیمم آسانسور در حالت “آماده به کار” مصرف می شود. به کارگیری مدSleep  تا 95% انرژی مصرفی “آماده به کار” را کاهش می دهد.

استفاده از درایوهای Regenerative ، بکارگیری مد Sleep  و نیز استفاده از لامپهای LED نتایج زیر را به دنبال خواهد داشت:

95% کاهش انرژی مصرفی در زمان “آماده به کار”

30% کاهش انرژی مصرفی در حرکت

30% کاهش انرژی مصرفی درایو

که در مجموع منجر به 70% صرفه جویی در مصرف انرژی آسانسور خواهد شد.

تحقیق شماره 4:

این تحقیق در سال 2005 در ایالات متحده انجام شده است. طبق نتایج این تحقیق، بیش از 700000 آسانسور در آمریکا نصب شده است. مصرف انرژی آسانسورها در ساختمانهای با سیستم تهویه مرکزی حدود 5% کل انرژی مصرفی ساختمان است. تکنولوژی های جدید بین 30% تا 40% در مصرف انرژی صرفه جویی می کنند.

بخش دوم: راهکارهای کاهش مصرف انرژی آسانسور:

راهکارهای ارائه شده در این بخش تمام راهکارهای موجود نیستند اما مهمترین و اثربخش ترین آنها هستند. همچنین انجام تمام این راهکارها بطور همزمان ممکن است در یک پروژه میسر نباشد. در بکار گیری این روش ها و تجهیزات باید هزینه انجام کار با سود حاصل از صرفه جویی مقایسه شود و سپس نسبت به اجرا و یا عدم بکار گیری آن تصمیم گیری شود.

راهکارها به دو بخش مکانیکی و الکتریکی تقسیم می شود:

الف: راهکارهای مکانیکی:

1- بررسی تعداد آسانسور مورد نیاز

اولین سوالی که مطرح می شود این است که ساختار فعلی نیاز به نصب آسانسور جدید دارد یا نه؟ جواب این سوال با در نظر گرفتن ترافیک، تعداد طبقات، ظرفیت آسانسورهای موجود، زمان انتظار قابل قبول برای استفاده کنندگان آسانسور و … مشخص می شود. همچنین مکان یابی مناسب برای محل نصب و تعداد آسانسور با در نظر گرفتن موقعیت راه پله ها، طراحی ساختمان، میزان دسترسی، ظرفیت قابل حمل، ایمنی و … انجام شود. در هر صورت باید به این نکته توجه داشت که: تعداد نصب کمتر مساوی است با مصرف انرژی کمتر

2- انتخاب تکنولوژی مناسب

هیدرولیک؟ گیربکسی و یا گیرلس؟ انتخاب تکنولوژی مناسب تاثیر بسیار زیادی در مصرف انرژی دارد.

آسانسورهیدرولیک معمولی  بیشترین مصرف انرژی را دارد و آسانسورهای کششی گیرلس حداقل مصرف انرژی را دارند. البته باید توجه داشت استفاده از تجهیزات مدرن در آسانسورهای هیدرولیک منجر به مصرف انرژی مشابه با آسانسورهای کششی می شود.

3- سیستم تعلیق و نسبت گیربکس

گیربکس  سبب انتقال نسبت سرعت-گشتاور موتور می شود. قطعات متحرک گیربکس سبب اصطکاک و در نتیجه تلفات می شوند. استفاده از موتور گیرلس یا گیربکس با راندمان بالا منجر به کاهش مصرف انرژی می شود. سیستم تعلیق نیز مشابه گیربکس عمل می کند. انتخاب صحیح ترکیب گیربکس، سیستم تعلیق و هرزگردها سبب مصرف بهینه انرژی می شود. همچنین استفاده از گیربکس خورشیدی و موتورهای گیرلس سبب کاهش مصرف انرژی می شود.

4- بررسی ساختار طرح

ساختار طرح باید به دقت بررسی شود. به عنوان مثال اتصال سیم بکسل یا سیلندر به نقطه میانی کابین سبب کاهش اصطکاک و در نتیجه تلفات کمتر می شود.

5- انتخاب موتور با راندمان و سایز مناسب

عنصر کلیدی کاهش مصرف انرژی در حرکت ، راندمان موتور است. راندمان، نسبت انرژی مکانیکی خروجی موتور به انرژی الکتریکی ورودی است. باید توجه داشت راندمان در خارج از نقطه کار نامی متغیر است. همچنین انتخاب موتور بزرگتر منجر به تلفات بیشتر و افزایش حرارت موتور می شود. در انتخاب موتور باید دقت  شود، زیرا انتخاب موتور با راندمان بالاتر لزوما به معنای بهره وری اقتصادی نیست. تنها چند درصد افزایش راندمان موتور، افزایش قیمت زیادی را بهمراه خواهد داشت که ممکن است برای کاربردهای مسکونی و ساختمانهای کوچک تاثیر زیادی در صرفه جویی نداشته باشد.

6- وزنه تعادل

یکی از اهداف به کارگیری وزنه تعادل امکان انتخاب موتور با قدرت کمتر است. معمولا برای انتخاب وزنه تعادل بالانسی 50% در نظر گرفته می شود. باید توجه داشت معمولا کابین در حالت خالی به سمت طبقه احضار حرکت می کند و غالبا کابین کمتر از نصف ظرفیت پر است. در نتیجه میانگین واقعی بار کمتر از 50% است. با توجه به این موارد باید انتخاب نسبت بالانسی به طور مناسب و نه لزوما 50% انجام شود.

7- استفاده از تجهیزات سبک در ساختمان کابین

استفاده از تجهیزات سبک منجر به کاهش بار موتور و افزایش راندمان می شود.کاهش وزن منجر به کاهش انرژی مورد نیاز برای دور گیری (Acceleration) و دور اندازی (Deceleration) می شود.

8- درب ها:

درب ها یکی از تجهیزات مصرف کننده انرژی هستند که پتانسیل خوبی برای کاهش مصرف دارند. استفاده از درب هایی که در زمان “آماده به کار”  نیاز به تغذیه ندارند به کاهش مصرف کمک می کند.

9- کیفیت نصب 

کیفیت نصب تاثیر مستقیم بر مصرف انرژی دارد. به عنوان مثال، نصب نامناسب ریلهای راهنما  منجر به افزایش اصطکاک شده و در نتیجه  کابین برای حرکت، نیاز به انرژی بیشتری دارد.

10- بررسی ارتباط چاه آسانسور و ساختمان از لحاظ نوع تهویه

دو کاربرد چاه در سیستم تهویه عبارتند از:

الف- انتقال هوای تازه به کابین و چاه

ب- محل خروج دود حاصل از آتش سوزی

ساده ترین راه برای سیستم تهویه چاه ایجاد یک دریچه در بالای آن است. اما این کار علی رغم سادگی، منجر به هدر رفتن گرمای ساختمان می شود. معمولا شرکتهای آسانسوری در قبال اتلاف گرما مسوولیتی نمی پذیرند. طراحان ساختمان و معماران نیز در رابطه با اتلاف گرما از طریق چاه احساس مسوولیت نمی کنند. علاوه بر آن عدم عایق بندی دیواره چاه نیز سبب اتلاف انرژی می شود. پیشنهاد می شود از تهویه کنترل نشده  (مانند دریچه بالای چاه) که منجر به اتلاف انرژی گرمایی ساختمان می شود اجتناب شود.

11- روغن کاری مناسب

ریل و گیربکس باید دارای روغنکاری مناسبی باشند. روش و دوره زمانی بازرسی روغن کاری باید به دقت اجرا شود. روغن کاری سبب کاهش اصطکاک و در نتیجه کاهش مصرف انرژی می شود.

ب راهکارهای الکتریکی:

12- کنترل و مدیریت پاسخگویی به احضارها

مدیریت پاسخگویی به احضارها برای آسانسور تکی و گروهی قابل اجراست. به کارگیری روشهای کنترل فازی و شبکه های عصبی در مدیریت پاسخگویی علاوه بر کاهش مصرف تاثیر مستقیمی در کاهش زمان انتظار مسافرین دارد.

خاموش کردن یا در مد Sleep قرار دادن تعدادی از آسانسورها در زمان پیک کاری کم (مانند آخر شب  و تعطیلات) نیز در این زمینه مفید می باشد.

13- استفاده از ماژول و یا درایوهای Regenerative

با استفاده از ماژول Regeneration ذخیره یا تبدیل انرژی برگشتی از موتور امکان پذیر است. در درایوهای معمولی انرژی بازگشتی از موتور در زمانهای عملکرد ژنراتوری به  صورت گرما در مقاومت ترمز (Brake Resistor) تلف می شود. البته بازگرداندن انرژی به ساختمان یا شبکه برق باید مطابق با قوانین شرکتهای محلی برق انجام شود. میزان صرفه جویی انرژی زمان ” حرکت” با استفاده از ماژول Regeneration برای آسانسورهای کوچک (630Kg, 1.6m/s) کمتر از 30%  و برای آسانسورهای بزرگ (2200Kg, 2.5m/s) به بیش از 40% می رسد.

14- استفاده از لامپهای  LED برای روشنایی

روشنایی یکی از مهمترین مصرف کننده ها در آسانسور است، مخصوصا وقتی دائم روشن باشند. استفاده از لامپهای فلورسنت و LED ها منجر به کاهش چشمگیر مصرف انرژی می شود. سطوح تیره و ناصاف دیواره های کابین سبب جذب نور می شود و لذا برای تامین روشنایی کافی، نور و انرژی بیشتری نیاز است.عمر مفید LED معمولا بیش از 50000  ساعت است.آنها مدرن و زیبا هستند و نسبت به لامپ های فلورسنت (که 90% بیشتر انرژی مصرف میکنند)، مقرون به صرفه هستند. LED ها شفاف تر هستند و منجر به دید بهتر و زیبایی بیشتری می شوند. طول  عمر آنها بیش از 25 برابر لامپهای هالوژن (که عمر مفید آنها 2000 ساعت است) می باشد و لذا هزینه نصب و نگهداری پایینتری دارند.

از دیگر ویژگی های آنها می توان به قابلیت خاموش و روشن شدن پی در پی، تنظیم شدت نور و حالت چشمک زدن بودن آنها اشاره کرد. حالت چشمک زن می تواند در مدSleep  تاثیر زیادی در کاهش مصرف انرژی داشته باشد.

بکارگیری LED به جای لامپهای هالوژن و فلورسنت مزایای زیر را دارد:

• افزایش راندمان
• شفافیت و درخشندگی بیشتر- افزایش دید، ایمنی و زیبایی
• تولید گرمای کمتر
• عدم تولید اشعه UV
• قابلیت تنظیم شدت نور
• قابلیت چشمک زن بودن
• مصرف انرژی پایین
• عدم نیاز به برق 220V
• طول عمر بالاتر
• نیاز به سرویس و نگهداری کمتر

در شکل 8 مقایسه ای بین هزینه بکارگیری LED و لامپ هالوژن را در شرایط کاری یکسان نشان می دهد. همانطور که مشخص است هرچند هزینه اولیه بکارگیری LED بسیار بیشتر از هالوژن است اما به دلیل مصرف کمتر و عمر بیشتر، در دراز مدت هزینه اولیه کاملا جبران می شود.

15- استفاده از ترانسفورمر و منابع تغذیه با راندمان بالا

تامین تغذیه مدارات ولتاژ پایین تابلو کنترل از طریق ترانسفورمر و منابع تغذیه تامین می شود. این تجهیزات باید بهترین و با راندمان حداکثری باشند. معمولا در هر تابلوی کنترل حداقل یک یا دو ترانسفورمر استفاده می شود که ولتاژ تغذیه مدارات الکترونیکی و مدار ایمنی از طریق آن تامین می شود. بهتر است در حالت Sleep ، ورودی ترانسفورمرها در صورت امکان قطع شوند.

16- استفاده از تجهیزات کم مصرف (برای تهویه، کلیدها، پنل و …)

به عنوان مثال استفاده برای سیستم تهویه از موتورهای با راندمان بالا استفاده شود.

17- خاموش کردن روشنایی کابین در زمان استراحت

LED  ها می توانند بدون کاهش عمر، بار ها خاموش و روشن شده و یا چشمک زن شوند. خاموش کردن کنترل شده روشنایی کابین  علاوه بر سادگی اجرا منجر به کاهش چشمگیر انرژی مصرفی می شود.

18- استفاده از فن اتوماتیک در کابین و خاموش کردن آن

در انتخاب فن باید راندمان آن در نظر گرفته شود. علاوه بر آن استفاده از سیستم کنترل اتوماتیک (زمان یا کنترل کننده دما) برای کنترل فن منجر به کاهش مصرف می شود.

19- خاموش کردن تجهیزات در مد SLeep و به کار گیری مد Sleep و Deep Sleep

همانطور که بیان شد، مصرف انرژی در حالت “آماده به کار” تا 80% کل مصرف آسانسور است. به کار گیری دو مد Sleep تاثیر زیادی در کاهش مصرف انرژی دارد.

مد Sleep: به فاصله چند دقیقه ای پس از آخرین حرکت اتفاق می افتد که منجر به خاموش شدن و یا به حالت Sleep رفتن تجهیزات آسانسور مانند درایو و درب می شود. زمان برگشتن به مد کاری در این حالت کوتاه است.

مد Deep Sleep: برای مدت زمان طولانی (شب) تجهیزات بیشتری خاموش می شوند. زمان بازگشت به حالت کاری در این مد طولانی تر است.

20- غیر فعال کردن عناصر وابسته به حرکت نرم  و انتخاب سرعت کمتر از سرعت نامی در موارد غیر ضروری

انتخاب سرعت پایین تر منجر به مصرف کمتر انرژی می شود. همچنین زمانهای دورگیری و دوراندازی بهینه و کوتاهتر علاوه بر کاهش مصرف انرژی منجر به کوتاهتر شدن زمان انتظار نیز می شود. به عنوان مثال در زمانهایی که کابین خالی به سمت طبقه ای احضار می شود،حرکت نرم کابین لزومی ندارد. در این حالت می توان کابین را با سرعت، شتاب و Jerk های دیگری حرکت داد.

 

جمع بندی:

تحقیقات انجام شده در رابطه با میزان مصرف انرژی آسانسورها نشان می دهد که بخش زیادی از انرژی مصرفی آسانسورها در زمانهای “آماده به کار”  مصرف می شود. در آسانسورهای ساختمانهای مسکونی سهم انرژی مصرفی حالت “آماده به کار” می تواند تا بیش از 80% کل انرژی مصرفی آسانسور باشد. هر چقدر استفاده از آسانسور کمتر باشد سهم این بخش بیشتر می شود. همچنین روشنایی آسانسور از مهمترین بخش های مصرف کننده انرژی هستند. انرژی برگشتی در زمانهای کارکرد ژنراتوری موتور  غالبا به صورت گرما در مقاومت ترمز هدر می رود. استفاده از ماژول Regeneration در ساختمانهای بلند و با دفعات استفاده زیاد، می تواند تا بیش از 30% در مصرف انرژی صرفه جویی کند. استفاده از لامپهای LED تاثیر زیادی در کاهش مصرف انرژی در حالت “آماده به کار” دارد. استفاده از موتور و درایوهای با راندمان بالا نیز از عوامل کاهش مصرف انرژی هستند. آسانسورهای هیدرولیک، پرمصرف ترین آسانسورها و انواع کششی گیرلس کم مصرف ترین در زمان حرکت هستند. به کار گیری مد Sleep و Deep Sleep  می تواند تا 65% در مصرف انرژی حالت “آماده به کار” صرفه جویی کند. علاوه بر موارد فوق کیفیت نصب و طراحی دقیق آسانسور نیز بسیار حائز اهمیت است. روغن کاری مناسب و به موقع، نصب دقیق ریل ها، استفاده از تجهیزات مناسب برای تهویه موتورخانه ، کابین و چاه نیز از مواردی است که سهل انگاری در انجام آنها، سبب اتلاف انرژی می شود.

باید توجه شود هرچند تمام راهکارهای بیان شده در کاهش مصرف نقش دارند، اما شاید بتوان بکارگیری مد Sleep را مهمترین عامل کاهش مصرف، حداقل در ساختمانهای مسکونی کوچک و متوسط دانست. بکارگیری هر تکنولوژی و تجهیز مدرن بدون توجه به مصرف حالت “آماده به کار” و عدم بهبود آن در اکثر آسانسورها تاثیر چندانی در کاهش مصرف ندارد و تنها هزینه اولیه بیشتری را به مشتری تحمیل میکند. برای آسانسورهای بزرگ و پر استفاده، بکارگیری Regeneration Unit عنصر کلیدی خواهد بود. چرا که عملا راندمان موتور و درایوهای معمول بازار با بهترین تکنولوژی های موجود تفاوتی بیش از چند درصد نخواهد داشت.